In deze ‘In gesprek met…’ gaat Arjan de Boer, trajectbegeleider bij team VIA* van GGD IJsselland, in gesprek met Jeroen Spoelman, maatschappelijk werker bij Tactus Verslavingszorg, over hun samenwerking binnen de WvGGZ.
Op 1 januari 2020 ging de Wet verplichte GGZ (WvGGZ) in, een wet waarin is geregeld dat inwoners een melding kunnen doen wanneer ze zich zorgen maken dat iemand zichzelf of anderen ernstig nadeel kan toebrengen. Het gaat hierbij vaak om mensen met ernstige vormen van psychische problematiek bij wie op het gebied van hulpverlening al veel geprobeerd is. In deze nieuwe wet is het beter geregeld dat de betrokkene en zijn of haar familie inspraak hebben in de behandeling, en ook in de zorg en ondersteuning daarna. Bovendien maakt de nieuwe wet het mogelijk dat verplichte behandeling ook thuis of poliklinisch kan plaatsvinden.
Samen optrekken waar het kan om de meest kwetsbare cliëntengroep toch in beeld te krijgen en de zorg te bieden die noodzakelijk is.
Na een melding brengt de GGD in opdracht van de gemeente de situatie nauwkeurig in kaart. Dit gebeurt met een zogenaamd ‘Verkennend Onderzoek’. Tijdens het Verkennend Onderzoek wordt er met verschillende ketenpartners contact gezocht: melders, huisartsen, het wijkteam, wijkagenten, medewerkers van Tactus, Dimence of andere partijen. Dit om zoveel mogelijk feitelijke informatie te verzamelen. Zo mogelijk is er ook een gesprek met de betrokkene, waarbij er nogmaals gekeken wordt of de situatie dusdanig ernstig is dat verplichte zorg noodzakelijk is. Het Verkennend Onderzoek kan leiden tot een aanvraag bij de officier van justitie voor verplichte zorg. De rechter beslist uiteindelijk of verplichte zorg (middels een zorgmachtiging) wordt ingezet. Verplichte zorg is een uiterste redmiddel; in de gemeente werken diverse partijen samen om dit te voorkomen.
Samenwerking
Arjan: “Jeroen en ik werken al enige tijd samen, ik vanuit mijn rol als psychiatrisch verpleegkundige en trajectbegeleider binnen team VIA van GGD IJsselland en Jeroen vanuit Tactus ook in een bemoeizorgrol. We proberen samen in contact te komen met de cliënt waarover zorgen zijn en proberen vanuit dit contact de situatie van de cliënt te verbeteren. Daarnaast heeft de GGD sinds een jaar ook een heel andere taak: het Verkennend Onderzoek als onderdeel van de nieuwe wet verplichte GGD. Dat kan uiteindelijk weer leiden tot bijvoorbeeld een zorgmachtiging bij Tactus vanuit het OM.”
Jeroen: “Begin 2020 kwam bij ons een aanvraag voor een zorgmachtiging binnen vanuit het OM voor een voor ons toen nog onbekende cliënt. Ik werkte al wel meer samen met Team VIA vanuit bemoeizorg casussen maar een aanvraag voor een zorgmachtiging naar aanleiding van een Verkennend Onderzoek vanuit Team VIA was nieuw. We begonnen wat onwennig, maar binnen en na deze eerste casus hebben we veel afstemming gehad. Nu sta ik met regelmaat met Arjan voor een (dichte) deur en zoeken we soms samen naar hoe de route in te vullen om de juiste zorg op poten te zetten. Regelmatig heb ik contact met Arjan of zijn collega’s, trek ik nu ook al soms tijdens het Verkennend Onderzoek mee op met Team VIA en kan zo ook bij ons intern bij Tactus de route voor een zorgmachtiging aanvraag die er aankomt alvast voorbereiden.”
Meerwaarde van de samenwerking
Jeroen: “De tijd voor het oppakken van een zorgmachtiging aanvraag en organiseren van een beoordeling nadat wij deze vanuit het OM binnen krijgen is krap. Er moet veel geïnventariseerd, besproken en geschreven worden. Met de samenwerking komen deze tijdrovende casussen niet als verrassing voor ons, hebben we meer tijd (gedurende de aanloop / Verkennend Onderzoek) en kent de cliënt mij ook vaak al als gezicht vanuit Tactus. Dit maakt het contact makkelijker gedurende het opzetten van het traject.”
Arjan: “Meerwaarde is wat mij betreft inderdaad ook het samen optrekken in bemoeizorgcasussen, waarbij ik vanuit de GGD gebruik maak van de expertise van Jeroen / Tactus. Jeroen kan vrij flexibel instappen waarbij er nog niet direct een zorgplan of aanmelding bij Tactus hoeft te zijn met verwijzing van de huisarts. Daarnaast werken we nu in het kader van het Verkennend Onderzoek nog meer samen want de WvGGZ biedt meer mogelijkheden in de gedwongen behandeling bij verslaving. Positieve verandering is vooral dat niet ingeschreven cliënten nu sneller toegeleid kunnen worden naar zorg.”
Invloed van corona op de zorg
Arjan: “We houden binnen ons werk rekening met corona, ter bescherming voor de ander en voor onszelf.” Jeroen: “Maar we zijn nog wel samen op huisbezoek gegaan en we benaderen cliënten in het kader van bemoeizorg nog altijd outreachend. Juist bij de populatie waarbij problematiek dusdanig ernstig is dat er aan een gedwongen kader gedacht wordt, gaan de contacten nog door. Gelukkig maar!”
Tevreden over samenwerking
Jeroen: “Wat ik mooi vind is dat we vanaf het begin dit met elkaar al zoekend zijn aangegaan en dat ook zo met elkaar hebben kunnen delen. Dus samen optrekken waar het kan om de meest kwetsbare cliëntengroep toch in beeld te krijgen en de zorg te bieden die noodzakelijk is.” Arjan: “Dat vind ik ook. En de samenwerking met Tactus is heel waardevol als het gaat om de zorg voor kwetsbare mensen die vaak aan de rand van de samenleving leven.”