Ontstaan van onze GGD
Gemeentelijke GGD’en bestaan al langer. De eerste gemeentelijke GGD’en ontstonden al in de jaren ‘20 van de vorige eeuw. Maar de wethouder toen vond dat Zwolle, met nog geen 40.000 inwoners “zich de weelde van een dergelijke dienst niet kon veroorloven.” Pas veel later, in 1950 stemden B&W van Zwolle in met oprichting van een GGD in Zwolle. Met toen al herkenbare taken zoals schoolartsendienst en voorkoming en bestrijding van besmettelijke ziekten.
In 1974 ontstond De districts geneeskundige- en gezondheidsdienst Zwolle en omgeving (DGGD) uit de GGD Zwolle. In dat jaar sloten de gemeenten Avereest, Dalfsen, Genemuiden, Gramsbergen, Hardenberg, Hasselt, Hattem, Heino, Kampen, Nieuwleusen, Ommen, Staphorst, Wijhe, IJsselmuiden, Zwartsluis en Zwolle een gemeenschappelijke regeling. De aanleiding tot het ombouwen van de GGD Zwolle tot DGGD was de Wet op het Ambulancevervoer van 23 april 1971. De verantwoordelijkheid voor het ambulancevervoer werd voortaan gelegd bij de gemeentebesturen. Bovengenoemde 16 gemeenten delegeerden deze verantwoordelijkheid aan de DGGD.
Taken DGGD in de beginjaren
De taken van DGGD waren in de beginjaren (jaren ’70) onder andere ambulancevervoer, algemene gezondheidszorg, lijkschouw, vaccinaties, schoolgeneeskundig toezicht, logopedie en bedrijfsgeneeskundige zorg voor gemeenten. Later (jaren ’80) kwamen daar taken bij zoals epidemiologie en voorlichting, jeugdtandzorg, rampenbestrijding, bevolkingsonderzoeken, geslachtsziektenbestrijding, tuberculose en medische milieukunde.
In 1983 werd door de Kamer vastgelegd welke taken de basisgezondheidsdienst moesten verrichten:
- Verwerven van op epidemiologische analyse gebaseerd inzicht in de gezondheidssituatie van de bevolking
- Bestrijden van infectieziekten
- Verrichten van sanitaire controle en ander technisch-hygiënische zorg
- Bevorderen van maatregelen op het gebied van de hygiëne en de psychohygiëne
- Verrichten van werkzaamheden in het kader van de collectief gerichte zorg ten behoeven van jeugdigen en andere risicogroepen
- Adviseren aan besturen van gemeenten (en provincies) inzake de volksgezondheid
Van DGGD naar GGD Regio IJssel-Vecht naar GGD IJsselland
In 1988 is de gemeenschappelijke regeling van de DGGD Zwolle e.o. opgeheven en geïntegreerd in de gemeenschappelijke regeling van de Regio IJssel-Vecht. De naam veranderde hiermee ook naar GGD regio IJssel-Vecht. Deze naam gaf - volgens de bedenkers - een betere geografische herkenbaarheid, was korter en publicitair aantrekkelijker.
In 2009 was de start van GGD IJsselland. De Regio IJssel-Vecht hield op te bestaan. En de GGD werd weer een zelfstandige organisatie: GGD IJsselland. Een nieuwe naam, want ook het werkgebied veranderde. Hattem en Heerde gingen bij regio Gelre-IJssel horen en Deventer bij onze regio. De reden voor de wijziging is zodat het werkgebied overeenkomt met hulpverleningsdiensten als brandweer en politie.
Werken aan publieke gezondheid
Medewerkers van GGD IJsselland en haar voorlopers GGD Regio IJssel-Vecht en DGGD werken aan publieke gezondheid in de regio. En het werk van de GGD doet er toe! De Ambulancezorg valt in onze regio al lang niet meer onder de GGD. Maar wel bijvoorbeeld de Jeugdgezondheidszorg die we bieden via consultatiebureaus bij inwoners in de buurt. We zien als GGD vrijwel alle kinderen in de regio en helpen hen en hun ouders bij gezond opvoeden en opgroeien. Of denk aan seksuele gezondheid, in de jaren ’80 van de vorige eeuw was de dreigende AIDS-epidemie belangrijk voor de taken van de GGD. Of bijvoorbeeld infectieziektebestrijding. We hadden als GGD tijdens de coronapandemie een cruciale rol bij het grootschalige testen en vaccineren. Maar infectieziekten voorkomen doen we ook op kleinere schaal, denk aan de uitvoering van het Rijksvaccinatieprogramma of bij grotere of kleinere uitbraken van infectieziekten zoals de Mexicaanse griep of mazelen. Of Maatschappelijke zorg: ons bemoeizorgteam VIA bestaat recent 25 jaar en zet zich in voor mensen die vastlopen, maar geen hulp vragen. Ook dit is een van de taken van de GGD. Werken aan publieke gezondheid is heel breed. Dat doen we nu 50 jaar in regionaal verband, en doen we graag nog heel veel jaren.
Actueel: bezuinigingen op pandemische paraatheid
In dit bericht willen we niet alleen terugkijken, maar ook vooruit kijken. Maar met Prinsjesdag voor de deur, gaat dat helaas gepaard met zorgen. Het nieuwe regeerprogramma benoemt namelijk weliswaar de dreiging van een pandemie en de noodzaak van adequate voorbereidingen en versterking van de weerbaarheid van overheid, bedrijven en burgers. Maar het kabinet kiest desalniettemin voor bezuinigingen op de paraatheid voor gezondheidscrises. En dat is onverantwoord. André Rouvoet, voorzitter GGD GHOR Nederland: “Bezuinigen op pandemische paraatheid is als het slopen van de dijken terwijl de storm op komst is. Het is onuitlegbaar dat het kabinet, na de lessen van de coronapandemie, tóch kiest voor deze onverantwoorde besparing op onze gezondheid en veiligheid”. Lees het hele bericht op de website van GGD GHOR Nederland.