Droomgesprek gezonde leefomgeving met Jeroen Nagelmaeker

In de serie Droomgesprekken praten we met professionals uit IJsselland over hun droomomgeving. Hoe ziet die eruit en wat zijn de belangrijkste elementen? In dit droomgesprek vertelt supermarkteigenaar Jeroen Nagelmaeker over wat een gezonde leefomgeving voor hem betekent en welke rol een supermarkt daarin heeft.

Leestijd ca. 7 minuten
24-09-2021

Een gezonde leefstijl begint voor mij met bewegen en gezonde voeding. En veel vaker koken vanuit de basis: met pure producten zonder toevoegingen en met verse ingrediënten. Dus minder kant-en-klaar. Mensen denken dan meteen dat je dan altijd gezond moet koken, maar je mag best eens zondigen. Daarnaast gaat het ook om de hoeveelheid die je eet. Je merkt dat mensen van die twee aspecten weinig kennis hebben. Hoe kun je vanuit de basis een eenvoudige maar toch lekkere maaltijd maken? Mensen hebben vaak het gevoel dat vanuit de basis koken niet lekker is. Goede voorlichting hierover is belangrijk. In de winkel geven wij voorlichting aan de hand van demonstraties: koken vanuit de basis. Het kost niet meer tijd, het gaat om een goede voorbereiding en het kopen van goede ingrediënten. Als je goede ingrediënten koopt die smaakvol zijn, dan hoef je weinig toe te voegen. En dat is vaak nog steeds goedkoper dan wanneer je een kant-en-klaarmaaltijd koopt of goedkoop eten in een uitbundige hoeveelheid koopt.

Als samenleving hebben we verantwoordelijkheid voor de kinderen die op school zitten. We kunnen veel meer bereiken bij basisschoolkinderen op het gebied van gezond leven, maar daar doen we veel te weinig voor. Supermarkten zouden daar ook een rol in kunnen spelen: gastlessen geven en samen koken. Italianen weten precies waar en van welk varken een bepaald type ham komt. Nederlanders kunnen hier van leren. Het hoeft niet zo exact als Italianen, maar wel dat we weten waar ons voedsel vandaan komt. In Nederland is de landbouw en veeteelt hartstikke groot, dus eigenlijk is zoiets helemaal niet moeilijk te organiseren: bij elke basisschool zit er op een paar kilometer fietsen wel een boer.

Wat me opvalt bij de mensen die obesitas hebben en bij ons in de winkel komen, is dat er kennis bij hen ontbreekt: men laat zich verleiden door het moment en is niet sterk genoeg om eigen keuzes te maken. In Nederland gaan we dan meteen over naar te veel betuttelen, in het extreme: dan mag het alleen nog maar een komkommerstaafje zijn. Dat gaat niet werken, het moet in kleine stapjes. Als mensen van de drie keer dat ze chips eten, één keer een alternatief nemen dat minder belastend is, dan heb je al een stap gemaakt. En daarna gaan ze misschien nog wel een stap maken. Het is belangrijk dat je met elkaar onderkend dat je te grote stappen niet in een keer kunt maken.

Grootste uitdaging

Als je kijkt naar het grote geheel, is de gezonde leefstijl de grootste uitdaging waar onze samenleving voor staat. Want de gezondheidszorgkosten rijzen de pan uit. Het verbaast me nog steeds hoe reactief we daar mee bezig zijn. Waarom kiezen we er niet voor om 20% van het budget te stoppen in goede voorlichting en het meenemen van de nieuwe generatie hierin? Ik snap niet dat we het wel belangrijk vinden dat kinderen de hoogste Cito-score hebben, maar dat we het niet belangrijk vinden dat kinderen weten hoe belangrijk gezonde voeding en een gezonde samenleving zijn. Hoe komt het dat we zo zijn doorgeslagen in alleen prestaties? De kwaliteit van leven heeft een veel belangrijkere waarde. Durven we na een coronapandemie met elkaar de discussie aan te gaan hoe we dit op kunnen pakken?

Kennis en bewustzijn, die twee dingen gaan samen. Je kunt zeggen ‘het mag niet’, maar dat gaat volgens mij echt niet werken in een vrije samenleving. Ik denk dat dat ook zo werkt bij gezonde voeding: laten we beginnen bij de generaties die we nog kunnen beïnvloeden. De generatie die daar voor zit, kun je wel voorlichten, maar veranderen? Dat vraag ik me af. Je kunt je beter richten op de generatie die straks kinderen krijgt, dat zij anders bezig gaan met voeding. Ik denk dat het belangrijk is dat we dat blijven stimuleren en promoten.

Je kunt zeggen ‘het mag niet’, maar dat gaat volgens mij echt niet werken in een vrije samenleving.

Ik denk dat we aan de vooravond staan van de consument die wat anders wil: hun maatschappelijke rol, dat de boer eerlijk betaalt krijgt, gezonde voeding… Waarom gaan we het in Europa, of anders de Benelux, niet anders organiseren? Daar zijn we groot genoeg voor. Ik vind het raar dat we ons heel erg inzetten voor Beter Leven Kip en Varken, terwijl 40% van de boeren minder verdient dan het minimuminkomen. Dat gaat me heel erg aan het hart. Hier zou je als supermarkt iets mee kunnen doen. Dat soort beweging zie je eigenlijk niet, omdat de branche in een heel strak keurslijf zit. En daardoor zien ze niet meer dat er buiten die lijntjes nog heel veel ruimte zit die die consument ook heel belangrijk vindt.

De kern van verandering zit voor mij vooral in het systeem van hoe we in de basis met voedselproductie omgaan, het betalen ervan, het aanbieden van voedsel en de kennis en voorlichting.