Droomgesprek gezonde leefomgeving met Bert Kleen

In de serie Droomgesprekken praten we met professionals uit IJsselland over hun droomomgeving. Hoe ziet die eruit en wat zijn de belangrijkste elementen? In dit droomgesprek vertelt Bert Kleen, zelfstandig projectleider, over wat een gezonde leefomgeving voor hem betekent en welke initiatieven in een wijk kunnen bijdragen aan een gezonde leefomgeving.

Leestijd ca. 7 minuten
08-10-2021

Bij gezonde leefomgeving denk ik aan rust en ruimte en gewoon normaal met elkaar omgaan. Als ik één plek mag kiezen waar ik aan denk bij een gezonde leefomgeving, dan kies ik Giethoorn om 8.00 uur ’s ochtends. Op een vroeg tijdstip zijn er namelijk nog geen toeristen. Het is er dan stil, er is rust, ruimte en een prachtige omgeving. Deze omgeving is dan echt inspirerend. Je ziet dat de mens de afgelopen eeuw hier veel heeft gedaan maar wel met behoudt van karakter van het dorp.

Gezonde leefomgeving

Ik denk bij een gezonde leefomgeving ook aan mentale gezondheid. Ik woon zelf in Zwolle; een grensgebied van drukte naar rust en zuiverheid. Wanneer je in Zwolle bijvoorbeeld een paar kilometer afstand neemt van de A28 (die als een verkeersader Zwolle doorkruist), dan kom je in Mastenbroekenpolder waar rust en ruimte is. Dit is goed voor je mentale gezondheid en lichamelijke gezondheid. Er is daar frisse lucht, er zijn vogels en prachtige vergezichten waar je bij tot rust komt.

Tegelijkertijd woon ik in Holtenbroek, een verstedelijkt gebied in IJsselland. Daar zie ik ruimte voor verbetering van een gezonde leefomgeving op het gebied van een gezonde leefstijl, hoe je met elkaar om gaat en hoeveel mensen hun leven op de rit hebben. In een stadswijk kun je best alleen zijn of vereenzamen. Als je kijkt naar een aantal indicatoren in een wijk als Holtenbroek, dan zie je dat het inkomen lager ligt, dat er meer mensen zijn met schulden en meer verschillende nationaliteiten. En dat alles houdt verband met een bovengemiddeld minder gezonde leefstijl.

Niet alleen het gezonde van buiten zijn, maar ook van samen er voor elkaar zijn, kan veel bijdragen aan gezondheid

Ik ben samen met een paar andere buurtbewoners en partijen bezig met een buurtkamer in Holtenbroek. Doel van deze buurtkamer is ontmoeting, wat bijdraagt aan een gezonde leefstijl. Centraal staat samen eten. Niet alleen het gezonde van buiten zijn, maar ook van samen er voor elkaar zijn, kan veel bijdragen aan gezondheid.

Op dit moment ben ik projectleider van een project ‘aardgasvrije wijken’. Zo’n project heeft te maken met de toekomst van ons allemaal: we willen af van de fossiele brandstoffen. Onze omgeving is aan het veranderen, warme dagen komen vaker voor en er zijn meer grote stortbuien. Ik zou dit werk niet doen, als onze leefomgeving niet veranderd zou zijn

Ik heb drie jaar lang in Giethoorn als omgevingsregisseur gewerkt, waar het ging over het spanningsveld van economische ontwikkeling en het behouden van de dorpskarakteristieken en leefomgeving. Wanneer je de markt laat leiden, leidt dat tot andere oplossingen dan wanneer de gemeente regie pakt en samen met inwoners en ondernemers plannen maakt. De inwoners willen een leefbaar dorp, waar voldoende werkgelegenheid is. Regie is hierbij nodig, omdat anders de leefomgeving zich gaat voegen naar de markt en dan krijgt de commercie de overhand. Dit project viel onder het programma “duurzaamheid en beleefbaar toerisme”. Duurzaamheid is dat je echt naar de toekomst kijkt, niet naar het gewin op de korte termijn. Duurzaamheid uit zich in elektrische fietsen en bootjes. Je kunt makkelijk van het ene duurzame vervoersmiddel op het andere duurzame vervoersmiddel overstappen. En meer bewegen is mogelijk doordat de fietspaden zijn aangepakt.

Leefbaarheid heeft twee kanten: aan de ene kant komt de leefbaarheid onder druk te staan door de toename van mensen. Aan de andere kant brengt toerisme ook werkgelegenheid met zich mee en werkgelegenheid is ook belangrijk voor de gezondheid. Duurzaamheid en leefbaarheid gaan hand in hand. Nodig is de moed van openbaar bestuur om op de langere termijn te sturen.

Duurzaamheid en leefbaarheid gaan hand in hand

Onderdeel van mijn toekomstbeeld is dat mensen meer rekening houden met elkaar. Een gezonde en fijne leefomgeving hangt samen met hoe je onderling met elkaar omgaat. Netjes je afval opruimen, in plaats van dit gewoon op straat laat liggen, zodat het voor een ander ook leefbaar wordt. Dat je goed zorgt voor je eigen leefomgeving, je eigen buurt. Dat de mensen zich echt prettig en verantwoordelijk voelen in hun eigen buurt. Ik denk dat dat heel erg bijdraagt aan mijn droom.

In mijn eigen wijk doe ik verschillende dingen om te werken aan een ideale leefomgeving. We hebben bijvoorbeeld zelf papierprikkers waarmee we gaan papier prikken. Dan ben je zichtbaar en het levert hele leuke gesprekken op. Verder is in Holtenbroek een groepje dat een collectieve moestuin heeft aangelegd in een park. De gemeente heeft hiervoor de grond en omheining beschikbaar gesteld, verder doen de inwoners alles. Iedereen heeft een eigen rol en iedereen kan de groente gratis ophalen. Laatst ging een buurtbewoner gratis groente uit die tuin uitdelen in een flat. Gewoon huis-aan-huis aanbellen. Dat leidde tot hele verrassende ontmoetingen.

We organiseren ook een buurtkamer, Delta Wonen heeft dit bedacht. Travers, de wijkbeheerder en inwoners zijn betrokken. Doel van de buurtkamer is om elkaar te ontmoeten, zo is er een picknicktafel zodat je elkaar in de open lucht kunt ontmoeten. Ook starten we met naailessen, er is vanuit de buurt best veel animo voor. Hierdoor kun je elkaar helpen ieders ‘droom’ te verwezenlijken.

Samenwerken met ondernemers en onderwijs

Er zijn steeds meer ondernemers die oog hebben voor maatschappelijk ondernemen. Een voorbeeld: met de buurtkamer hadden we beperkt budget om deze in te richten. Daarom hebben we nu contact met een aantal bouwmarkten of ze de buurtkamer willen sponseren met inrichting. Dat levert hele mooie reacties op. Onderwijs is ook belangrijk. CIBAP heeft met Delta Wonen een inrichtingsplan voor de buurtkamer gemaakt. Zij hebben panelen gemaakt met inspiratie hoe de buurtkamer ingericht kan worden. Er zit veel kennis en kunde bij het onderwijs.